• Nisan 26, 2024

Otorite Nedir?

 Otorite Nedir?

Otorite nedir sorusu sık sorulan sorulardan biri olarak öne çıkıyor. Otorite ya da otoriter olmak TDK’nın ifade ettiği açıklama ile “yaptırma, yasak etme, güç, kuvvet, itaat ettirme, velayet” gibi anlamlarla beraber günümüzde pek hoş karşılanmıyor diyebiliriz.

Otorite sahibi bir birey olmak ve bunun normal karşılanması için bazı durumlar ve otorite çeşitleri bulunur. Alman sosyolog Max Weber otoriteyi 3 farklı çeşit olarak ele almıştır. Bu çeşitler geleneksel, karizmatik ve yasal-rasyonel otorite şeklindedir.

Otorite çeşitleri yerine göre, uygun bir seviyede kullanıldığında her zaman iyi bir durum olduğunu iddia edebiliriz. Otorite, bir iş ortamında ya da herhangi bir farklı durumda olayların nizami, disiplinli bir şekilde yürümesini sağlayabilir. Bu konuda da belirttiğimiz gibi kesinlikle otorite uygun şekilde uygulanmalıdır.

Günümüzde  ikili ilişkilerde kurulmaya çalışan otorite ise bu durumların aksine olabilir. İkili ilişkilerde bireyler karşısındaki bireyi kimi zaman umursamayabilir ve böylelikle bazı  sorunlar ortaya çıkabilir. Aslında ikili ilişkilerde de otorite kurma çabaları da olmasa gerek. Belirli saygı çerçevesinde gerçekleşen diyaloglar her halükarda daha sağlıklı olacaktır.

Sizlere önerebileceğimiz önemli bir husus şöyle olacaktır, iyi bir makamda olabilirsiniz, sizden alt seviyede insanlar olabilir, sözünüzün geçtiği ortamlar olabilir fakat ciddi anlamda itibar sahibi,  saygı gören bir birey olmak için otoritenizi uygun ve çok iyi bir şekilde kullanmanız gerekir. Karşınızdaki her bir bireyin de tıpkı sizler gibi bir hayatı ve ailesi olduğunu göz önünde bulundurmalısınız ve vereceğiniz emirler kişinin özel hayatını etkilememelidir. “Çok iyi kullanmalısınız.” şeklinde belirtilen “çok iyi” kısmı ise aslında hassasiyeti ifade etmektedir. Uygulanacak olan otorite kişiyi kendi konumunda  da etkilemesi oldukça mümkün dolayısıyla  hayatın her evresinde dengeyi sağlamalı ve hakkı göz ardı etmemek gerekir.

Otorite çeşitleri nedir?

Geleneksel Otorite

Geleneksel otorite, adından da anlaşıldığı üzere gelenek ve görenekler vasıtasıyla oluşan bir otorite türüdür. Eskiden kalma, aile büyüklerinden ve geçmişinden gelen ve herhangi bir kanunen geçerliliği olmayan,  içgüdüsel olarak kabul gören bir otoritedir. Kısacası etnik bağlardan ve ataerkil sistemden oluşan bir otorite olarak ifade edilebilir.

 

Karizmatik Otorite

Karizmatik otorite de aslında adından yola çıkarak tahmin yürütmenize imkan sağlayabilir. Bir birey karizması, bilgisi,  bulunduğu konumda iyi olması gibi sebeplerle otorite sahibi olursa eğer karizmatik bir otoriteye sahip olduğu söylenebilir. Sadece bir lider ve vasıf olarak bir başka bireyden üstün olmakla kalmayıp belirtildiği gibi birden fazla alanda başarılı ve bilgili olan kişilere her zaman saygıdan kaynaklı bir ilgi oluşur ve kısmen bu da kişiye karizmatik otorite sahibi olmasına imkan sunar.

 

Yasal-Rasyonel Otorite

Yasal, rasyonel otorite gücünü devletten, üst kademeden, tamamen hukuki haklarla alır. Güç ve görevler net olarak bellidir ve bazı unvanlara emir verme ve bazı unvanlara ise verilen emri uygulama zorunluluğu vardır.

Bu otorite türünün iyi yanı ise geleneksel otoritenin tam tersi olarak yetkili kişinin verebileceği emir de tamamen kanuna uygun olmalıdır. Aksi durumda ise emir alan birey emri yerine getirmek zorunda olmayacaktır.

Otorite nedir sorusunu yanıtladık. Sizler de dilerseniz yorumlarınızı aşağıdan bize ulaştırabilirsiniz.

İlgili Gönderi

Bir Yorum Bırak

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir