Otizm Belirtileri Nelerdir?

Otizm bir gelişim bozukluğu olarak karşımıza çıkar ve özellikle de iletişim kurmakta yaşanan güçlük ile kendini gösterir. Bireylerde kendini üç yaşından itibaren gözle görülür şekilde ortaya koyan otizm, bir gelişim bozukluğu olarak ifade edilebilir. Pek çok nedeni ve belirtisi mevcuttur. Peki, otizm belirtileri nelerdir? Otizme neden olan etkenler neler olabilir?

Otizm Belirtileri Nelerdir?

Otizm belirtileri en somut şekilde üç yaşından itibaren görülür hale gelmektedir. Otizm rahatsızlığına sahip olan bireylerde şu belirtilerin görülmesi mümkündür:

• Konuşmada gecikme gözlemlenir.
• Sözlü ya da sözsüz şekilde iletişim kurmakta zorlanırlar.
• Göz teması kuramazlar / kurmaktan kaçınırlar.
• Odaklanma ve ilgi konusunda bozukluğa sahiptirler.
• Konuşma esnasında heyecan, üzüntü, sevinç gibi duyguları belli edecek tonlamaları uygun şekilde kullanamazlar. Konuşmaları genellikle sabit bir ses tonu ile devam eder.
• Uygun olmayan ortamlarda ani duygu – durum geçişleri yaşayabilirler. Örneğin ortada hiçbir olay yokken gülmeye ya da bağırmaya başlayabilirler.
• Başkaları ile iletişim kurmakta zorlanmalarının yanı sıra iletişim kurmaktan da kaçınırlar. Örneğin yaşıtları ile oyun oynamak istemezler, öğretmenleri ya da ebeveynlerine karşı çekingen davranırlar.
• Tehlikelere karşı duyarsız davranabilirler.
• Acıya karşı duyarsız davranabilir, tepki vermeyebilirler.
• Sosyal fobi sahibi olabilirler. Kalabalık ya da yabancı ortamlara girdikleri zaman aşırı korku tepkisi verebilirler.
• Uygun olmayan ya da gerek olmayan ortamlarda aniden hırçınlaşma eğilimi gösterebilir ve kendilerine ya da çevrelerindekilere zarar verme eğilimi içinde olabilirler.
• İnatçılık ya da hırçınlık davranışlarını çok sık şekilde ve gerek olmayan anlarda gösterebilirler.
• Öğrenme konusunda klasik metotlara karşı duyarsızlardır. Farklı metotlar izlenerek öğrenme adımları kolaylaştırılabilir.

Bu belirtilere bakıldığı zaman otizm rahatsızlığına sahip bireylerin özellikle de çocukluk döneminde özverili şekilde eğitim ve öğretim görmesi oldukça büyük öneme sahiptir. Ebeveynlerin ve öğretmenlerin otizmli çocuklarının gelişimine ve zihinsel faaliyetlerini geliştirme süreçlerine destek olması gerekmektedir.

Otizm Nedenleri Neler Olabilir?

Otizm genellikle doğum öncesi dönemde varsa tespit edilebilen bir rahatsızlıktır. Bireylerin otizm rahatsızlığını doğum öncesinde kazanması durumunda etkili olan en büyük faktörler ise genellikle anneye bağlıdır. Annenin yaşadığı fiziksel ve psikolojik rahatsızlıklar büyük ölçüde etkili olduğu zaman çocukta doğum öncesi dönemde otizm meydana gelebilmektedir.

Doğum sonrası dönemde genellikle üç yaşından sonra kendini gösteren otizm, konuşma ve iletişim kurma becerilerindeki gerileme ya da duraksama ile kendini gösterir. Bunun en önemli nedenlerin biri de çocukların uzun süre boyunca televizyon ve benzeri yayın araçları ile yoğun ilgi içinde olması, tek bir odak noktasına uzun süreler boyunca bakması ve zihinsel etkinliklerini geliştirecek olan faaliyetlerden uzak olmasıdır. Ayrıca çocuğun yaşayacağı büyük çaplı travmalar da bu dönemde etkili olabilmektedir. Bunun yanı sıra ebeveynlerin de çocuğa karşı aşırı ilgisiz oluşları ve çocuğun tek başına zaman geçirme eğiliminin gelişmesi de aslında otizmin temel nedenlerindendir.

Otizm her ne kadar çevresel etkenlere bağlı şekilde görülebilen bir rahatsızlık olsa da aslında otizm rahatsızlığına sahip olan bireylerin çok büyük bir çoğunluğunun (%80-%90 ve üzeri oranda) genetik olarak otizmi ailelerinden kalıtsal olarak aldıkları gözlemlenmiştir.